ریزش حامیان آمریكا  نویسنده: دكتر محمدعلی مهتدی استاد دانشگاه و كارشناس مسائل خاورمیانه 17/11/1389 یادداشتی درباره تحولات اخیر در خاورمیانه

 پیرامون سخنان رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نماز جمعه تهران و تحلیلی كه ایشان از وضعیت تونس و خصوصاً مصر ارائه دادند، می‌توان به چند نكته زیر اشاره كرد:

1) باید این مسئله را مدنظر داشته باشیم كه وضعیت مصر با وضعیت الجزایر و تونس بسیار متفاوت است. دلیل اصلی آن هم نقش منطقه‌ای مصر است. ما شاهد بودیم كه در دوره جمال عبدالناصر و قبل از قضایای كمپ دیوید مصر به نوعی رهبری جهان عرب در مقابله با صهیونیسم را برای حل مسئله فلسطین برعهده داشت اما پس از عهدنامه‌ی ننگین «كمپ دیوید» عملاً در كنار اسرائیل قرار گرفت و در مقابل جنبش‌های آزادی‌خواه جهان عرب ایستاد. درواقع موقعیتی كه مصر برای حفظ امنیت اسرائیل دارد به‌خصوص در سال‌های اخیر و دوره حسنی مبارك یك موقعیت حیاتی است. اتفاقی كه در مصر رخ می‌دهد، یك حركت اصیل مردمی محسوب می‌شود كه همه‌ی اقشار مردم در آن شركت دارند و دشمنان برای فرافكنی سعی می‌كنند تا آن را به خارج از مرزها مرتبط بدانند.

 نزدیك‌ترین نمونه آن محاصره نوار غزه بود كه اگر مصر با رژیم صهیونیستی در محاصره نوار غزه شركت نكرده بود برای اسرائیل به یك فاجعه تبدیل می‌گردید. با وجود این‌كه رژیم مصر و رژیم صهیونیستی محاصره كامل نوار غزه را اجرا كردند، ما شاهد بودیم كه این عملیات وحشیانه و ضدبشری، بیست و دو روز ادامه یافت اما به نتیجه نرسید. در حال حاضر هم مشخص است كه دلیل اهمیت فوق‌العاده‌ای كه قضایای مصر پیدا كرده و آمریكا و اسرائیل اتاق بحران تشكیل دادند و شبانه‌روز آن را دنبال می‌كنند، چیزی نیست مگر به‌خاطر اهمیت مصر برای امنیت اسرائیل. اگر خدا بخواهد و ملت مصر با این حركت به پیروزی برسد، شاهد یك زلزله عظیم در منطقه خواهیم بود.

2) تأثیری كه انقلاب اسلامی ملت ایران بر كل منطقه خاورمیانه گذاشت نیاز به استدلال و برهان ندارد. ما بعد از پیروزی انقلاب شاهد بودیم كه آثار موج اسلام‌گرایی در كل جهان اسلام و به‌خصوص خاورمیانه به سرعت گسترش یافت و در همه‌جا خصوصاً كشورهای عربی و اسلامی بازگشت به هویت اسلامی به‌خوبی قابل لمس بود. این مسئله به هیچ وجه قابل تردید و كتمان نیست. جریانات فعلی مصر و تونس هم تبعات و انعكاسات انقلاب ایران است.

3) مصر جزو اولین كشورهایی است كه آثار مدرنیته به آن وارد شده است. در كنار این مسئله، در مصر اندیشمندان مسلمان و پایگاه‌های اندیشه اسلامی بسیاری داریم كه در دوران ورود اولین آثار مدرنیسم به مصر فعالیت‌های بسیاری كردند و تلاش كردند تا به این سؤال پاسخ دهند كه چگونه هویت اسلامی و دینی خود را در برابر حملات مدرنیته حفظ كنیم؟ در این زمینه مصر موفقیت‌های خوبی داشت. دین، عقاید اسلامی و فرهنگ دینی به‌شدت در مصر ریشه دارد. نقش‌ و نفوذ الأزهر، گرایش به قرآن و علاقه به اهل‌بیت(علیهم السلام) و... همگی نشان‌دهنده‌ی آن است كه جامعه مصر یك جامعه دین‌دار و متدین است.

4) هم‌اكنون در منطقه خاورمیانه دو محور داریم؛ یك محور، محور مقاومت است كه ایران، عراق، سوریه و مقاومت اسلامی در لبنان و فلسطین آن را تشكیل می‌دهند. محور دیگر محور آمریكا، انگلیس و چند كشور عربی می‌باشد كه در رأس آن‌ها مصر، اردن و عربستان سعودی هستند. در حال حاضر شاهد هستیم كه محور منطقه‌ای آمریكا دچار ریزش شده است. بعد از انقلاب تونس شاهد تحولات جدی در مصر هستیم. در یمن و اردن هم كه آمریكایی‌ها روی آن حساب ویژه‌ای باز كرده بودند اوضاع به هم ریخته است.

 به این ترتیب ما شاهد یك تحول تاریخی در منطقه هستیم؛ به این معنا كه اولاً آمریكا به‌تدریج محور نفوذ خودش را در منطقه از دست می‌دهد و در آینده برای دست‌یابی به اهدافش و اجرای سیاست‌های منطقه‌ای‌اش هیچ اهرمی نخواهد داشت. ثانیاً رژیم‌های مستبد و دیكتاتور كه سیاست خارجی خودشان را در چارچوب استراتژی آمریكا تعریف می‌كردند، رو به سقوط هستند و اكنون زمانی فرا رسیده است كه مردم و ملت‌ها حرف می‌زنند. این برای اولین‌بار است كه ملت‌ها وارد صحنه شدند و حرف‌شان را می‌زنند و دیكتاتورها را به عقب‌نشینی وادار می‌كنند. این تحول بسیار مهمی در تاریخ منطقه محسوب می‌شود.

5) رهبر انقلاب در بخشی از خطبه‌ها كه به زبان عربی ارائه شد به مطلب مهمی اشاره كردند و آن این‌كه بوق‌های تبلیغاتی دشمن مانند همیشه فریاد خواهند كرد كه ایران قصد دخالت در مصر را دارد و می‌خواهد مصر را شیعه كند و... این در واقع شگردی است كه ریشه‌اش در محافل صهیونیستی است. مؤید این مسئله هم این است كه دستگاه تبلیغاتی دولت مصر و همچنین روزنامه‌های اسرائیلی مرتباً تأكید می‌كنند كه این حركتی است كه با حمایت «إخوان‌المسلمین» پیش می‌رود و این گروه هم با ایران ارتباط مستمر دارند. لذاست كه با عنایت به این استدلال واهی تظاهركنندگان مصری به دنبال اجرای طرحی هستند كه ایران به‌خاطر منافعش به‌دنبال آن است نه به‌خاطر منافع مصر. این مقوله مستقیماً از محافل صهیونیستی برمی‌خیزد و می‌خواهند اصالت حركت ملت مصر را زیر سؤال ببرند. در حال حاضر شاهد هستیم كه محور منطقه‌ای آمریكا دچار ریزش شده است. بعد از انقلاب تونس شاهد تحولات جدی در مصر هستیم. در یمن و اردن هم كه آمریكایی‌ها روی آن حساب ویژه‌ای باز كرده بودند اوضاع به هم ریخته است.

 البته در همه انقلاب‌ها چنین چیزی وجود دارد. رژیمی كه در حال فروپاشی است، سعی می‌كند تا بهانه‌ای بتراشد و خودش را بی‌گناه جلوه دهد و مشكلات را به گردن خارج از كشور بیاندازد. در انقلاب خود ما هم زمانی‌كه شاه با انقلاب گسترده مردم مواجه شد، خیلی سعی كرد تا غرب را قانع كند كه این حركت یك حركت كمونیستی است و فردا ایران جزئی از شوروی خواهد شد. اما پس از مدتی همه دنیا فهمیدند كه این حرف‌ها نادرست بوده و این یك حركت اصیل مردمی بوده است. اتفاقی هم كه در مصر رخ می‌دهد، یك حركت اصیل مردمی محسوب می‌شود كه همه‌ی اقشار مردم در آن شركت دارند و دشمنان برای فرافكنی سعی می‌كنند تا آن را به خارج از مرزها مرتبط بدانند. این تبلیغات و تلاش‌ها، حركت‌های مذبوحانه‌ای است كه در جهان امروز هم خریداری ندارد؛ چراكه بی‌اثر بودن و كهنگی این حربه‌ها در سال‌های گذشته برای همه اثبات شده است.